Ανενεργοί ή άλλως, «αιώνιοι» περίπου τέσσερις στους δέκα φοιτητές οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα των δύο παλαιότερων πανεπιστημίων της Θεσσαλονίκης, το Αριστοτέλειο και το Μακεδονίας. Αυτό προέκυψε από την τελευταία απογραφή η οποία έγινε προ ημερών έπειτα από αίτημα του υπουργείου Παιδείας.
Αφορμή για την αναζήτηση των στοιχείων ήταν η κατανομή έκτακτου κονδυλίου ύψους περίπου 7 εκατ. ευρώ στα διάφορα πανεπιστήμια της χώρας για την οποία, ένα εκ των κριτηρίων ήταν και ο αριθμός των ενεργών φοιτητών του κάθε ιδρύματος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία τα οποία εστάλησαν στο υπουργείο η κατάσταση στα δύο πανεπιστήμια της Θεσσαλονίκης έχει ως εξής:
Στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο οι εγγεγραμμένοι προπτυχιακοί φοιτητές είναι 76.628. Εξ’ αυτών ενεργοί, δηλαδή όσοι έχουν εγγραφεί πριν από έξι ή επτά χρόνια το πολύ, υπερβαίνοντας κατά δύο μόνο έτη τον προβλεπόμενο χρόνο φοίτησης, είναι 43.051, ποσοστό 56%. Το υπόλοιπο 44% διατηρεί πολύ χαλαρή ή μηδαμινή σχέση με το πανεπιστήμιο.
Εκτός αυτών, στο ΑΠΘ είναι εγγεγραμμένοι άλλοι 7.677 μεταπτυχιακοί φοιτητές, 4.364 υποψήφιοι διδάκτορες και 242 μεταδιδάκτορες. Παράλληλα, όπως επισημαίνει ο αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας Δημήτρης Κωβαίος “στους περίπου 43.000 ενεργούς φοιτητές το υπουργείο θα πρέπει να συνυπολογίσει και τους χιλιάδες που αναμένουμε το προσεχές διάστημα λόγω του μεγάλου όγκου των μετεγγραφών, τον ακριβή αριθμό των οποίων όμως, δεν γνωρίζουμε ακόμη”.
Κάπως καλύτερα είναι τα πράγματα στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Εκεί ο αριθμός των εγγεγραμμένων φοιτητών ανέρχεται στους 17.385 και ο αριθμός των ενεργών φοιτητών, δηλαδή όσοι έχουν εγγραφεί μετά το 2013 (στο ΠΑΜΑΚ όλα τα τμήματα είναι τετραετούς φοίτησης) ανέρχεται στους 10.337, ποσοστό 40%. Και στο ΠΑΜΑΚ, βεβαίως, αναμένεται να αυξηθεί ο αριθμός των ενεργών φοιτητών μετά το πέρας της διαδικασίς των μετεγγραφών.
Χειρότερα είναι τα πράγματα στα δύο μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Αθήνας, το Εθνικό Καποδιστριακό και το Εθνικό Μεστόβιο Πολυτεχνείο όπου οι εγγεγραμμένοι φοιτητές είναι μοιρασμένοι σε ενεργούς και αιώνιους.
Σύμφωνα με την απόφαση την οποία υπέγραψε την Τετάρτη η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως η κατανομή της έκτακτης χρηματοδότησης των 7 εκατ. ευρώ έγινε «βάσει του αριθμού των ενεργών προπτυχιακών φοιτητών, των μεταπτυχιακών φοιτητών και των υποψήφιων διδακτόρων”.
Με βάση αυτό το κριτήριο το ΑΠΘ έλαβε 744.795,62 ευρώ (δηλαδή περίπου το 10% του συνολικού κονδυλίου) το δε ΠΑΜΑΚ 182.372,99 ευρώ (2,6%).
Σύμφωνα, πάντως, με το υπουργείο Παιδείας, τα στοιχεία αυτά πρόκειται να συνυπολογιστούν στη ρύθμιση την οποία επεξεργάζεται η πολιτική ηγεσία σχετικά με τη θέσπιση ανώτατου ορίου σπουδών, κάτι που είχε άλλωστε θεσπιστεί και παλαιότερα, με δύο νόμους, αλλά τελικά καταργήθηκε. Υπενθυμίζεται ότι στο νόμο του 2007 είχε οριστεί ως ανώτατο όριο ολοκλήρωσης των σπουδών το διπλάσιο του προβλεπόμενου χρόνου φοίτησης (το περίφημο 2ν), όριο το οποίο μειώθηκε ακόμη περισσότερο, στο ν+2 με το νόμο Διαμαντοπούλου το 2011. Η ρύθμιση αυτή, ωστόσο, καταργήθηκε στη συνέχεια από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Στις προθέσεις του υπουργείου Παιδείας είναι να επανέλθει μια ανάλογη ρύθμιση η οποία θα περιληφθεί στο νέο νόμο για την ανώτατη εκπαίδευση ο οποίος πρόκειται να παρουσιαστεί τους πρώτους μήνες του 2020.
Σύμφωνα με πληροφορίες, εκτός από τη θέσπιση ανώτατου ορίου σπουδών θα προβλέπονται και εξαιρέσεις για σοβαρούς λόγους υγείας και άλλες ανάλογες περιπτώσεις, ενώ θα προβλέπεται και μεταβατική διάταξη που θα αφορά τους εν ενεργεία φοιτητές.