Αντώνης Χρυσουλάκης
Στις 6 Δεκεμβρίου 2008 και ώρα 21:00 το βράδυ, ο ειδικός φρουρός Επαμεινώνδας Κορκονεας, πυροβόλησε τον 16χρονο Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο στα Εξάρχεια με αποτέλεσμα να τον σκοτώσει. Μέσα σε λίγες ώρες, οι αντιδράσεις μετατράπηκαν σε ταραχές που εξαπλώθηκαν σε όλη την Αθήνα, και για σχεδόν ένα μήνα, επεισόδια και πορείες συνέχισαν να ξεσπούν σε όλη την Ελλάδα, ενώ οι διαμαρτυρίες κατά της αστυνομικής βίας απέκτησαν διεθνή απήχηση.
Ο Κορκονέας σύμφωνα με τις αναφορές της Αστυνομίας είχε δεχτεί φραστικές επιθέσεις (πράγμα που δεν επιβεβαιώθηκε από τους αυτόπτες μάρτυρες) από μια ομάδα εφήβων νωρίτερα εκείνο το βράδυ και έλαβε διαταγή να φύγει από την περιοχή. Ο ίδιος όμως δεν υπάκουσε, αναζήτησε και ήρθε ξανά αντιμέτωπος με την ομάδα και στη συνέχεια χρησιμοποίησε το όπλο του ρίχνοντας προς το πλήθος.Ο Κορκονέας δήλωσε στην κατάθεσή του ότι έριξε τρεις σφαίρες, δύο προειδοποιητικές στον αέρα και μία τρίτη με στόχο το έδαφος. Βέβαια, αρκετοί αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι πίστευαν πως ο αστυνομικός είχε στοχεύσει απευθείας τους νεαρούς. Η μία σφαίρα διαπέρασε την καρδιά του 16χρονου μαθητή. Η καταδίκη ήρθε γρήγορα από την Αστυνομία, την κυβέρνηση και τα πολιτικά κόμματα, αλλά αυτό ελάχιστα επηρέασε το κοινό που διαμαρτυρόταν και ζητούσε την παραδειγματική τιμωρία του Κορκονέα.
Η αντίδραση ήταν άμεση και οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν μέσα σε ενενήντα λεπτά από την επίθεση. Η ένταση από την πλατεία Εξαρχείων μεταφέρθηκε σύντομα στους δρόμους του κέντρου της πόλης, οι οποίοι μετατράπηκαν σε πεδίο μάχης. Τις επόμενες ημέρες πραγματοποιήθηκαν δύο μαζικές διαδηλώσεις στο κέντρο της Αθήνας, ενώ το γενικότερο πνεύμα της διαμαρτυρίας επεκτάθηκε σε όλη τη χώρα με διαδηλώσεις σχεδόν σε κάθε μεγάλη πόλη.
Οι διαδηλώσεις που ήταν συνεχόμενες και αδιάκοπες, είχαν ως αποτέλεσμα σημαντικές καταστροφές στην Αθήνα αλλά και σε όλες σχεδόν τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Την ίδια στιγμή μέχρι και τα μέσα Δεκεμβρίου, εκατοντάδες σχολεία και πανεπιστήμια τελούσαν υπό κατάληψη με τους μαθητές και τους φοιτητές να κατεβαίνουν στις διαδηλώσεις. Παράλληλα πολλά αστυνομικά τμήματα έγιναν στόχος συντονισμένων επιθέσεων σε όλη τη χώρα. Επιπλέον, σε τέσσερις περιπτώσεις αστυνομικοί πυροβολήθηκαν και κάποιοι άλλοι τραυματίστηκαν σοβαρά.
Ο απολογισμός
Εκείνες τις μέρες και συγκεκριμένα την περίοδο 6 Δεκεμβρίου – 14 Ιανουαρίου έγιναν πάνω από 250 συλλήψεις πανελλαδικά που κατέληξαν σε 67 προφυλακίσεις. Στη Λάρισα 19 άτομα, ανάμεσα στα οποία πολλά ανήλικα παιδιά, ήρθαν αντιμέτωπα με βαρύτατες κατηγορίες, με εφαρμογή του αντιτρομοκρατικού νόμου.
Σε ο,τι έχει να κάνει με τις ζημιές σε επιχειρήσεις σύμφωνα με απολογισμό του ΕΒΕΑ, στην Αθήνα φθορές υπέστησαν 435 επιχειρήσεις (37 με ολοσχερή καταστροφή), συνολικού κόστους 50 εκατομμυρίων ευρώ. Ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης αναφέρθηκε σε 88 επιχειρήσεις που υπέστησαν καταστροφές στην πόλη, από τις οποίες 10 καταστράφηκαν ολοσχερώς.
Τα αίτια πίσω από την εξέγερση
Τα γεγονότα στην Αθήνα το 2008 σηματοδότησαν την αρχή του τέλους των χρόνων της σταθερής οικονομικής ανάπτυξης της Ελλάδας και έγιναν ένας προάγγελος της οικονομικής κρίσης που ήρθε αργότερα. Σε μια έρευνα που διεξήχθη λίγο μετά τα γεγονότα για λογαριασμό της ελληνικής εφημερίδας «Καθημερινή», το 60% των ερωτηθέντων θεώρησε ότι αποτελούσαν μέρος μιας ευρύτερης κοινωνικής εξέγερσης. Πολλοί άνθρωποι ανησυχούσαν για τα σκάνδαλα διαφθοράς, τα περισσότερα από τα οποία αφορούσαν κακοδιαχείριση δημόσιου χρήματος, την εξάπλωση της φτώχειας, την αύξηση του ποσοστού ανεργίας μεταξύ των νέων πτυχιούχων και την επιβράδυνση της οικονομίας καθώς άρχισαν να φαίνονται οι επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Η τοπική φοιτητική κοινότητα βρισκόταν επίσης σε σημαντική αναταραχή από το 2006 λόγω της μεταρρύθμισης του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας από την τότε κυβέρνηση. Πολλές από τις φοιτητικές διαδηλώσεις σε σχέση με τους νόμους αυτούς στις αρχές του 2007 κατέληξαν σε βίαιες διαδηλώσεις και οδήγησαν σε συγκρούσεις με την αστυνομία, αν και οι δράστες των περιστατικών βίας και βανδαλισμών, τότε όπως και τον Δεκέμβριο του 2008, δεν θα πρέπει να ταυτίζονται με τους φοιτητές.