H Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι κοντά σε μία προσωρινή αύξηση των αγορών ομολόγων στο πλαίσιο του τακτικού προγράμματος APP, οι οποίες όμως θα είναι σημαντικά χαμηλότερες από τις συνολικές σημερινές αγορές στο πλαίσιο του έκτακτου προγράμματος λόγω της πανδημίας (PEPP) που αναμένεται να λήξει τον Μάρτιο και του APP.
Η κίνηση αυτή, που θα συζητηθεί στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ στις 16 Δεκεμβρίου, αποσκοπεί στη διατήρηση των αποδόσεων των ομολόγων σε χαμηλά επίπεδα μετά τη λήξη του ύψους 1,85 τρισ. ευρώ PEPP, χωρίς ταυτόχρονα να δεσμεύει υπερβολική δύναμη πυρός σε μία περίοδο που ο πληθωρισμός είναι ήδη υψηλός και οι προοπτικές για την ανάπτυξη αβέβαιες.
Συζητήσεις που είχε το Reuters με έξι πηγές, οι οποίες έχουν άμεση γνώση των συζητήσεων, δείχνουν ότι διαμορφώνεται ένας συμβιβασμός γύρω από την αύξηση του APP, αλλά θα υπάρξουν όρια αναφορικά με το μέγεθος και το χρονικό διάστημα της δέσμευσης, αφήνοντας στα μέλη του Δ.Σ. την ευελιξία να προσαρμόσουν την πολιτική αργότερα.
Αν και οι λεπτομέρειες αυτής της ενίσχυσης δεν έχουν καθοριστεί, οι πηγές ανέφεραν ότι η ΕΚΤ έχει δύο επιλογές. Πρώτον, να εγκρίνει ένα συνολικό ύψος αγορών έως το τέλος του έτους, με την παρατήρηση ότι δεν θα είναι αναγκαία η πλήρης υλοποίησή τους. Εναλλακτικά, θα μπορούσε να αυξήσει τις αγορές για μία μικρότερη περίοδο με τη δέσμευση ότι αυτές θα συνεχιστούν και μετά, αλλά το ύψος τους θα συζητηθεί αργότερα και πιθανόν θα είναι μειωμένο, αν η οικονομία αναπτυχθεί όπως αναμένεται.
Σε κάθε περίπτωση, οι αγορές ομολόγων από τον Απρίλιο θα είναι σημαντικά χαμηλότερες από τον συνολικό όγκο των αγορών που γίνονται σήμερα στο πλαίσιο των δύο προγραμμάτων (PEPP και APP).
Με βάση και τις δύο αυτές επιλογές, η ΕΚΤ δεν θα δεσμευτεί πέραν του 2022, ένα βασικό θέμα για τα ‘γεράκια’ της τράπεζας, τα οποία φοβούνται ότι ο πληθωρισμός μπορεί να μη μειωθεί κάτω από τον στόχο του 2%, όπως αναμένεται σήμερα.
Ωστόσο, ορισμένοι αξιωματούχοι θέλουν να είναι ξεκάθαρο ότι οι αγορές θα συνεχιστούν τουλάχιστον έως το τέλος του 2022 για να σταματήσουν τα στοιχήματα για αύξηση των επιτοκίων, καθώς η κατεύθυνση που δίνει σήμερα η ΕΚΤ αποκλείει αυξήσεις επιτοκίων ενόσω θα συνεχίζονται οι αγορές ομολόγων.
Η ασυνήθιστα έντονη συζήτηση τροφοδοτείται από τις διαφορετικές απόψεις για τον πληθωρισμό. Τα ‘περιστέρια’, μεταξύ των οποίων και ο επικεφαλής οικονομολόγος Φίλιπ Λέιν, προβλέπουν ότι θα μειωθεί γρήγορα το επόμενο έτος και τα επόμενα χρόνια θα υποχωρήσει κάτω από τον στόχο. Τα ‘γεράκια’, από την άλλη πλευρά, βλέπουν έναν κίνδυνο να παραμείνει ο πληθωρισμός πάνω από το 2%.
Αν και η θέση των ‘γερακιών’ σήμερα είναι ότι δεν πρέπει να αυξηθούν οι αγορές ομολόγων στο πλαίσιο του APP, που ανέρχονται σε 20 δισ. ευρώ τον μήνα, πολλοί παραδέχονται κατ’ ιδίαν ότι χρειάζεται μία αύξηση για προστασία από ενδεχόμενες αναταράξεις στις αγορές.
Αυτό που ζητούν, ωστόσο, είναι μία μεγαλύτερη από τη συνήθη ευελιξία και δυνατότητα επιλογών που θα απαιτούσαν μία τακτική επιβεβαίωση της στήριξης από την ΕΚΤ, όπως σε μεγάλο βαθμό έκανε τα τελευταία τρίμηνα όταν το ύψος των έκτακτων αγορών αποφασιζόταν σε κάθε δεύτερη συνεδρίαση της τράπεζας.
Μία αύξηση των αγορών (στο πλαίσιο του APP) χωρίς συγκεκριμένη χρονική διάρκεια είναι πολύ απίθανη, ανέφεραν οι πηγές, όπως και η δημιουργία ενός εντελώς νέου προγράμματος, την οποία έχουν υποστηρίξει ορισμένοι αξιωματούχοι.
Αν και ορισμένοι πιέζουν για μία αναβολή των βασικών αποφάσεων, δεδομένης της αβεβαιότητας, οι πηγές σημείωσαν ότι το αίτημα για τον τερματισμό του PEPP είναι αναπόφευκτο, ενώ είναι επίσης αναγκαία η βασική απόφαση για το APP, με λίγες μόνο τεχνικές λεπτομέρειες να μένει να λυθούν.
Μία από αυτές τις λεπτομέρειες μπορεί να είναι η ευελιξία. Το APP διέπεται από πιο άκαμπτους κανόνες και ορισμένοι αξιωματούχοι θέλουν να συνεχιστεί τουλάχιστον ένα μέρος της ευελιξίας που είχε το PEPP.