Η Τουρκία «θεματοφύλακας» του Διεθνούς Δικαίου. Η Τουρκία ως διεθνής διαμεσολαβητική δύναμη. Η Τουρκία ως δύναμη που μπορεί να δίνει λύσεις και να αναλαμβάνει διπλωματικές πρωτοβουλίες. Η Τουρκία ως κράτος που «προστατεύει τα δικαιώματα των τουρκοκυπρίων» και όχι μόνο…
Αυτή την εικόνα θα επιχειρήσει να παρουσιάσει ο τούρκος πρόεδρος στην ομιλία του στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ την Τρίτη. Και το ερώτημα είναι αν θα συμπεριλάβει στην ομιλία του αιχμές και απέναντι σε ποιους.
Θα έχει η ομιλία του αναφορές απέναντι στον ΟΗΕ; Απέναντι στην Ελλάδα; Στην Κύπρο; Στη Δύση;
Τα σενάρια είναι πολλά, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει τι θα επιλέξει να πει τελικά ο τούρκος πρόεδρος, τι θα υπονοήσει και τι θα αφήσει τελικά στην άκρη, σε ένα σκηνικό που δεν επιτρέπει ακρότητες, με φόντο και τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Ακόμα και οι διαρροές δεν μπορούν να χαρακτηριστούν «ασφαλείς» αφού ο Ερντογάν είχε απειλήσει με καταγγελτική παρέμβαση και στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, στη Μαδρίτη, ωστόσο όταν πήρε τη συμφωνία με την Σουηδία και τη Φινλανδία αναδιπλώθηκε «καταπίνοντας» προς στιγμήν τις απειλές.
Το κλίμα
Το κλίμα ωστόσο που έχει διαμορφωθεί δείχνει πρόθεση ο τούρκος πρόεδρος να αφήσει τουλάχιστον αιχμές απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο. Να μιλήσει για το ρόλο της Δύσης και δη των ΗΠΑ, αλλά και να επαναλάβει ενδεχομένως τις θέσεις του απέναντι και στον ΟΗΕ.
Στην Αθήνα αρκετοί είναι αυτοί που προεξοφλούν μία επίθεση στην Ελλάδα με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, ιδιαίτερα μετά και την άρση του εμπάργκο όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία από τις ΗΠΑ.
Το κλίμα της έντασης επιχειρούν να συντηρήσουν με καθημερινές αναφορές τους και τα τουρκικά ΜΜΕ, με την Αθήνα να παρουσιάζεται πλέον ως την πλευρά που θα είναι αυτή η οποία με τη συμπεριφορά της θα προκαλέσει τη σύγκρουση, ενδεχομένως μαζί και με τις ΗΠΑ. Με την αμερικανική βάση στην Αλεξανδρούπολη να είναι αυτή που κυρίως ενοχλεί τον Ερντογάν. Και βρίσκεται συχνά στις επιθέσεις εναντίον της Ελλάδας.
Επιθέσεις που υιοθετούνται ακόμα πιο αιχμηρά και από την τουρκική αντιπολίτευση η οποία γίνεται οπαδός της πλέον ακραίας ρητορικής ενόψει εκλογών στην Τουρκία το 2023. Ακόμα και αν οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η εν λόγω ρητορική δεν έχει την επιθυμητή απήχηση στον τουρκικό λαό, που ακόμα δεν χαρακτηρίζει «εχθρό» τους Έλληνες.
Ενδεχόμενες αιχμές
Σύμφωνα με τα σενάρια και τις εκτιμήσεις ενόψει της ομιλίας Ερντογάν τον ΟΗΕ, ο τούρκος πρόεδρος δεν αποκλείεται να χρησιμοποιήσει το βήμα της Γενικής Συνέλευσης για να διατυπώσει τις καταγγελίες του απέναντι στην Αθήνα, επιχειρώντας να παρουσιάσει στη διεθνή πολιτική σκηνή την Ελλάδα ως το κράτος – παραβάτη. Σε έναν εκβιασμό που θα απευθύνεται κυρίως προς τις ΗΠΑ και τη στάση τους απέναντι στην Αθήνα, αλλά και στο ΝΑΤΟ.
Τρομοκρατία, προσφυγικό, ο ρόλος της Τουρκίας και της Ελλάδας, διεθνείς συνθήκες, ακόμα και χωρίς άμεση αναφορά στη Λωζάννη, δικαιώματα μειονοτήτων, αναμένεται να χρησιμοποιηθούν με κάποιο τρόπο.
Οι αναφορές Ερντογάν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο θα επιλεγεί να γίνουν εκτιμάται ότι θα δείξει πώς έχει εκτιμήσει τα μηνύματα που έχει λάβει ο τούρκος πρόεδρος από τη διεθνή κοινότητα. Ενώ θα είναι ενδεικτικές και για το δρόμο που θα ακολουθήσει από εδώ και στο εξής.
Η στρατηγική της Αθήνας
Η ελληνική πλευρά δηλώνει έτοιμη και προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει ενδεχόμενες τουρκικές απειλές ή αιχμές.
Ξεκαθαρίζοντας ότι σε κάθε περίπτωση δεν θα ακολουθήσει την εμπρηστική ρητορική της Άγκυρας. Αντίθετα επιμένει σε ψύχραιμες αντιδράσεις και τοποθετήσεις, σύμφωνες με το γράμμα του διεθνούς δικαίου.
Σταθερότητα απέναντι στον αναθεωρητισμό
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να απευθυνθεί στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, στις 23 Σεπτεμβρίου και να αναδείξει το ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας της περιοχής. Θα αναφερθεί στο γεγονός ότι η Αθήνα αποτελεί έναν αξιόπιστο σύμμαχο, ιδιαίτερα σε μία συγκυρία που η Ευρώπη αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις εξαιτίας της ρωσικής εισβολής. Ενώ ο πρωθυπουργός θα αναφερθεί και στο ρόλο της Ελλάδας ως ενός στρατηγικού κόμβου για την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ.
Οι τουρκικές προκλήσεις αναμένεται ότι θα είναι στην ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη, καθώς και αναφορά στις εξελίξεις στην Κύπρο, με ανάδειξη της επιθετικότητας της Άγκυρας και των παράλογων αιτιάσεων της.
Ακόμα και αν δεν ευθεία σύγκριση ο πρωθυπουργός θα επιχειρήσει να αναδείξει τις διαφορές Ελλάδας – Τουρκίας, σημειώνοντας το ρόλο της Αθήνας στο στρατόπεδο της σταθερότητας και της ασφάλειας και της Άγκυρας από την άλλη που επιλέγει πολιτικές αποσταθεροποίησης και αναθεωρητισμού, έστω και με έμμεσο τρόπο.
Στους σχεδιασμούς αξίζει να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει ραντεβού Μητσοτάκη – Ερντογάν, ούτε ραντεβού Δένδια – Τσαβούσογλου.