Θετική εικόνα φαίνεται ότι εκφράζει στην πλειονότητα της η εκπαιδευτική κοινότητα της χώρας για τα Εργαστήρια δεξιοτήτων που εφαρμόστηκαν φέτος σε νηπιαγωγεία, δημοτικά και γυμνάσια. Αυτό τουλάχιστον δείχνει η έρευνα που ολοκλήρωσε για την πρώτη φετινή εφαρμογή του νέου θεσμού στα σχολεία, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ).
Η έρευνα ολοκληρώθηκε μέσω της ηλεκτρονικής συμπλήρωσης ερωτηματολογίου το χρονικό διάστημα από 15 έως 30 Ιουνίου με τη συμμετοχή 11039 σχολείων (5156 νηπιαγωγείων, 4166 δημοτικών, και 1717 γυμνασίων).
Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα της έρευνας, ο νέος θεσμός κινείται γενικά στην σωστή κατεύθυνση, ωστόσο παρά τα επιμορφωτικά προγράμματα που έγιναν πριν την έναρξη του, πολλοί δάσκαλοι και καθηγητές απαντούν ότι η υλοποίηση του στη διδακτική πράξη χαρακτηρίζεται από ένα μέτριο έως μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας.
Τα σημαντικότερα προβλήματα για την υλοποίησή τους τα εντοπίζουν κυρίως στη διάρκεια του χρόνου που χρειάζεται σε κάθε τάξη η εφαρμογή των Εργαστηρίων και τον εξοπλισμό και την υλικοτεχνική υποδομή των σχολικών μονάδων.
Εργαστήρια
Πάντως, στην κρίσιμη ερώτηση «παρατηρήθηκε βελτίωση της συμμετοχής των μαθητών και μαθητριών σας στη μαθησιακή διαδικασία;» που τέθηκε στους ερωτηθέντες στη διάρκεια της έρευνας, οι εκπαιδευτικοί έδωσαν θετικές απαντήσεις σε ποσοστό 61,1% (ικανοποιητικά 51,9 %, άριστα 9,2%), ενώ αρνητική αποτίμηση του θεσμού έκανε μόνο το 12,4 % του δείγματος.
Υπενθυμίζεται ότι τα «εργαστήρια» αυτά είναι προγράμματα υποχρεωτικών μαθημάτων που στόχο έχουν να καλλιεργήσουν σειρά δεξιοτήτων στους μαθητές και τις μαθήτριες των σχολείων (εθελοντισμό, πρώτες βοήθειες, περιβάλλον, επιχειρηματικότητα, σεξουαλική αγωγή κ.α.). Πως λειτούργησαν αυτές; Αντικείμενο της σχετικής διδασκαλίας μέσα στο σχολείο ήταν οι κατασκευές, παρουσιάσεις, παιχνίδια, δημιουργία παιχνιδιών, θεατρικό παιχνίδι, οργάνωση έρευνας ή συνέντευξης, συμμετοχή στο εκπαιδευτικό ραδιόφωνο ή στην εκπαιδευτική τηλεόραση, εργαστηριακή δημιουργία εικονικής επιχείρησης, γνωριμία και συνέντευξη κάποιου επαγγελματία ή προσωπικότητας και διοργάνωση εκδηλώσεων κ.α.
Τι έδειξε η έρευνα
Τα αποτελέσματα της έρευνας που έγινε από το ΙΕΠ έδειξαν ότι οι εκπαιδευτικοί, σε μεγάλο βαθμό συμφωνούν στην άποψη ότι τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων αποτέλεσαν βασική παράμετρο της λειτουργίας του σχολείου για την ενίσχυση της καλλιέργειας ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων ζωής και δεξιοτήτων τεχνολογίας και επιστήμης, στους μαθητές και μαθήτριες.
Χαρακτηριστικά, στην ερώτηση «οι θεματικές ενότητες καλύπτουν όλα τα θέματα που συνεισφέρουν στην καλλιέργεια δεξιοτήτων;» το ποσοστό των εκπαιδευτικών, που θεώρησε ότι οι υπάρχουσες θεματικές ενότητες καλύπτουν όλα τα θέματα που συνεισφέρουν στην καλλιέργεια δεξιοτήτων είναι 75,3% (ικανοποιητικά 63,6%, άριστα 11,7%), ενώ το ποσοστό που τοποθετήθηκε αρνητικά στη συγκεκριμένη ερώτηση είναι 5,1% (καθόλου 0,6%, λίγο 4,6%).
Εργαλεία
Στην ερώτηση «συνέβαλλε η υλοποίηση των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων στη διαφοροποίηση της παιδαγωγικής μεθοδολογίας σας;» το ποσοστό που αποτίμησε θετικά την συνεισφορά τους σ αυτήν ήταν 58% (άριστα 6%, ικανοποιητικά 52%), ενώ το ποσοστό της αρνητικής αποτίμησης ήταν 15% (καθόλου 4%, λίγο 11%).
Παράλληλα, οι εκπαιδευτικοί κατέθεσαν την άποψή τους σχετικά με το ποια εκπαιδευτικά εργαλεία θεώρησαν ότι συνέβαλλαν στη διδασκαλία. Οι απαντήσεις τους, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, έδειξαν ότι θεωρούν ότι το σημαντικότερο εργαλείο που συμβάλλει στην διαφοροποίηση είναι η λεγόμενη «ομαδοσυνεργατική μέθοδος» (ομάδες που συνδυάζουν σκοπούς και γνώσεις) σε ποσοστό 85,9%.
Τα εργαστήρια κατασκευής
Στη δεύτερη θέση, σύμφωνα με τις απόψεις τους, τοποθετούνται τα εργαστήρια κατασκευής ή και παρουσιάσεις, παιχνίδια, θεατρικά δρώμενα με ποσοστό 69%. Η εκπαιδευτική μεθοδολογία «Έρευνα –δράση» και το «project» λαμβάνει την τρίτη θέση, με ποσοστό 52%. Συγκριτικά, οι επιλογές που συγκέντρωσαν τα υψηλότερα αρνητικά ποσοστά ήταν «των συνεντεύξεων – γνωριμίας με επαγγελματίες και σημαντικές προσωπικότητες» με ποσοστό 68,7%, «η εκπόνηση και υλοποίηση ερευνητικών σχεδίων» με ποσοστό 75,9% καθώς και η «μεθοδολογία της αντεστραμμένης τάξης» με ποσοστό 85,1%.
Ανταπόκριση
Όσον αφορά τους μαθητές και μαθήτριες των σχολείων οι δάσκαλοι και καθηγητές των σχολείων ανέφεραν ότι ανταποκρίθηκαν στο νέο θεσμό, με το ποσοστό των θετικών απαντήσεων τους στο 76,6% (μεγάλο 64,8%, πολύ μεγάλο 11,7%) και το ποσοστό των απόψεων που τοποθετήθηκαν αρνητικά μόνο 4,4% (καθόλου 0,4%, λίγο 4,0%).
Σε άλλη ερώτηση των ερευνητών που αφορά στην ενίσχυση των γνώσεων, των στάσεων, των αξιών αλλά και στην καλλιέργεια ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων ζωής και δεξιοτήτων τεχνολογίας και επιστήμης στους νέους μέσω του θεσμού αυτού, οι εκπαιδευτικοί απαντούν θετικά σε ποσοστό 62,7% (ικανοποιητικά 52,9 %, άριστα 9,8%), ενώ η αρνητική αποτίμηση λαμβάνει ποσοστό 10,2 % (λίγο 8,6%, καθόλου 1,6%).