Η κίνηση του Ιράν αποδίδεται σε αντίποινα προς την Αθήνα για την κατάσχεση φορτίου αργού ιρανικού πετρελαίου που μεταφερόταν από ρωσικό δεξαμενόπλοιο στις 15 Απριλίου στα ανοιχτά της Εύβοιας και την απόφαση της Ελλάδας την Πέμπτη 26 Μαΐου να αποστείλει το φορτίο στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αφορμή για αντίποινα φαίνεται να είναι μια διάταξη του ανακριτή Εύβοιας. Οι Ιρανοί ουσιαστικά μιλούν για αντίποινα στην υπόθεση του δεξαμενόπλοιου Pegas, με ρωσική σημαία, μήκους 250 μέτρων που δεσμεύτηκε με απόφαση της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες στα μέσα Απριλίου. Ο επικεφαλής της αρχής, αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Χαρ. Βουρλιώτης εξέδωσε την απόφαση με βάση τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ σε πλοία ρωσικών συμφερόντων και αφορούσε μόνο το πλοίο και όχι το φορτίο. Το πλοίο εμφανιζόταν να ανήκει σε τράπεζα της Ρωσίας που εντασσόταν στις κυρώσεις.
Οι Ρώσοι προσέφυγαν στην Αρχή προσκομίζοντας έγγραφα με βάση τα οποία το πλοίο είχε μεταβιβαστεί πριν από την 24η Φεβρουαρίου οπότε και ξέσπασε ο πόλεμος στην Ουκρανία σε επίσης ρωσική εταιρεία, που ωστόσο δεν υπόκειται σε περιορισμούς και κυρώσεις, με βάση τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί από ΝΑΤΟ και ΕΕ. Πράγματι τότε (λίγες μέρες μετά)το πλοίο αποδεσμεύθηκε με απόφαση του κ. Βουρλιώτη και ήταν ελεύθερο να αποχωρήσει από την Κάρυστο που παρέμενε.
Η δικαστική συνδρομή και η δικαστική απόφαση
Ωστόσο, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα dikastiko.gr, τότε υποβλήθηκε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης αίτημα δικαστικής συνδρομής των δικαστικών αρχών των ΗΠΑ. Το αίτημα αφορούσε την κατάσχεση του φορτίου του Ιρανικού πετρελαίου με βάση δικογραφία στην αμερικανική Δικαιοσύνη, σύμφωνα με την οποία “εμπλέκεται σε τρομοκρατικές διαδρομές”. Το αίτημα υποβλήθηκε στο πλαίσιο των ελέγχων του αμερικάνικου ΥΠΟΙΚ για τις διαδρομές των χρημάτων. Αμέσως διαβιβάστηκε στο πρωτοδικείο Εύβοιας:
“Η διαβίβαση του αιτήματος αποτελεί υποχρέωση της ελληνικής πολιτείας που απορρέει από διεθνείς συμβάσεις που έχει υπογράψει η χώρα μας: σύμβαση αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής μεταξύ ελληνικής κυβέρνηση και κυβέρνησης ΗΠΑ ν3771/2009, συμφωνία μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ σχετικά με αμοιβαία δικαστική συνδρομή 25/6 2003, διεθνή σύμβαση του ΟΗΕ για την καταστολή χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που κυρώθηκε από τη χώρα μας το 2002″ αναφέρεται χαρακτηριστικά από κυβερνητικές πηγές.
Η διάταξη και οι νομικές ενστάσεις
Της υπόθεσης επιλήφθηκε ο ανακριτής Εύβοιας που έκανε εντός ολίγων ημερών δεκτή την δικαστική συνδρομή και με διάταξή του διέταξε την δέσμευση του ιρανικού πετρελαίου(φορτίου).
Όπως λένε αρμόδιες πηγές στην ιστοσελίδα dikastiko κατά της απόφασης αυτής δεν ασκήθηκε αίτημα ανάκλησης και δεν δόθηκε δικαστήριο καμία αναστολή ή ανάκληση. Νομικές πηγές πάντως παρατηρώντας την προβληματική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στις σχέσεις Ελλάδας και Ιράν , αναφέρουν λοιπόν πως οι κυρώσεις δεν αφορούν αυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά είναι κυρώσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ και δεν δεσμεύουν τα μέλη της ΕΕ.
Στα μέσα Μαΐου όμως άρχισε η μεταφόρτωση του πετρελαίου από το κατάστρωμα του ρωσικού δεξαμενόπλοιου Pegas (110 χιλιάδες τόνους πετρελαίου)σε άλλα δεξαμενόπλοια που θα το μεταφέρουν στο Τέξας των ΗΠΑ. Αυτή ήταν και η αιτία, σύμφωνα με τους ίδιους, των Ιρανικών αντιποίνων προς τα ελληνικά πλοία.