Νέα δεδομένα έχουν αρχίσει να δημιουργούνται στην αγορά ακινήτων, λόγω της κατακόρυφης ανόδου του κόστους κατασκευής νέων κτιρίων.
Ο προβληματισμός στα επιτελεία των εταιρειών επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία (ΑΕΕΑΠ) είναι μεγάλος, καθώς τα κόστη έχουν εκτροχιάσει όλες τις χρηματοοικονομικές μελέτες για την απόδοση κεφαλαίου κάθε επένδυσης ανάπτυξης νέων ακινήτων.
Ουσιαστικά, αυτό που συμβαίνει είναι ότι η εκτίναξη των υλικών κατασκευής και του ενεργειακού κόστους, έχουν καταστήσει «άχρηστες» τις παραδοχές που έχουν γίνει για την επίτευξη μελλοντικών αποδόσεων και υπεραξιών. Αυτό σημαίνει ότι η έναρξη μιας επένδυσης για την ανάπτυξη ενός νέου ακινήτου είναι πλέον ιδιαίτερα επισφαλής, καθώς το κόστος διαρκώς αυξάνεται, μειώνοντας τις μελλοντικές αποδόσεις που προσδοκούσε να πετύχει η εκάστοτε εταιρεία. Έτσι, όσες εταιρείες βρίσκονται σήμερα στην αφετηρία νέων επενδύσεων, είτε αυτόνομα, είτε σε συνεργασία με κάποια εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων, καλούνται να λάβουν ορισμένες δύσκολες αποφάσεις.
Ήδη πάντως, φαίνεται πως οι περισσότερες εταιρείες προσανατολίζονται στο να τηρήσουν στάση αναμονής για τουλάχιστον 2-3 μήνες, προσδοκώντας να αποκλιμακωθεί η κρίση στην Ουκρανία και να αρχίσουν να υποχωρούν και οι τιμές στην αγορά. Σήμερα, η κατάσταση είναι έως και απελπιστική, με τις κατασκευαστικές εταιρείες να αναφέρουν ότι πολλοί προμηθευτές είτε δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσουν τις απαραίτητες πρώτες ύλες, είτε δεν μπορούν να παράσχουν συγκεκριμένη τιμή. Εν ολίγοις, ο κατασκευαστής θα πρέπει να παραγγείλει υλικά χωρίς να γνωρίζει το κόστος. Αυτό θα αποκαλυφθεί με την παραλαβή των υλικών. Πρόκειται ασφαλώς για έναν οικονομικό «εφιάλτη» για κάθε επιχείρηση, που ουσιαστικά δεν μπορεί να λειτουργήσει με τον τρόπο αυτό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ΑΕΕΑΠ έχουν αρχίσει να δραστηριοποιούνται ιδιαίτερα δυναμικά στον τομέα της ανάπτυξης ακινήτων τα τελευταία χρόνια. Ο στόχος τους είναι διττός, καθώς από την μία πλευρά εξασφαλίζουν χαμηλότερο κόστος στην ενίσχυση του χαρτοφυλακίου των ακινήτων τους, αφετέρου δημιουργούν νέα ακίνητα, ακριβώς με τα χαρακτηριστικά και τις προδιαγραφές που επιθυμούν. Για παράδειγμα, η σημαντική έλλειψη νέων κτιρίων γραφείων υψηλής ενεργειακής απόδοσης έχει ωθήσει πολλές εταιρείες στην ανάπτυξη τέτοιων ακινήτων, κάτι που ισχύει πλέον και με τις εγκαταστάσεις logistics.
Από τις εταιρείες με ευρύ επενδυτικό πρόγραμμα ανάπτυξης νέων κτιρίων είναι η Prodea Investments, η οποία μόνο το 2021 δαπάνησε περί τα 100 εκατ. ευρώ για νέες επενδύσεις. Το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων αφορούσε ακριβώς αναπτυξιακές επενδύσεις, στους τομείς των «πράσινων» κτιρίων γραφείων και logistics. Αυτήν την περίοδο, η εταιρεία ολοκληρώνει την ανάπτυξη ενός βιοκλιματικού κτιρίου γραφείων στην Φραγκοκλησσιά στο Μαρούσι (eLement), το οποίο έχει μισθωθεί στην Google και την Elpedison. Παράλληλα, σε συνεργασία με την Dimand Real Estate συμμετέχει σε σειρά επενδυτικών έργων γραφείων, που βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο ολοκλήρωσης. Ένα εξ αυτών αφορά τον Πύργο του Πειραιά, ενώ προχωρούν και δύο κτίρια γραφείων σε Μαρούσι και Θεσσαλονίκη.
Ωστόσο, στις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις που δημοσίευσε η εταιρεία τις προηγούμενες ημέρες, προειδοποιεί για το υψηλό κόστος κατασκευής, που έχει επιδεινωθεί λόγω και της κρίσης στην Ουκρανία, αναφέροντας ότι θα επανεξετάσει τυχόν νέα αναπτυξιακά έργα. Ένα εξ αυτών αφορά την ανακατασκευή κτιρίου γραφείων στην Λ. Συγγρού, που προγραμμάτιζε αυτήν την περίοδο η Prodea Investments.
Σχέδιο ανάπτυξης ενός συγκροτήματος γραφείων στην Λ. Αμαρουσίου-Χαλανδρίου είχε εκπονήσει και η διοίκηση της Trastor, σχεδιάζοντας επένδυση της τάξεως των 15 εκατ. ευρώ (υπολογίζοντας και το κόστος της γης). Παράλληλα, η εισηγμένη δρομολογεί και την δημιουργία ενός συμπλέγματος logistics στον Ασπρόπυργο. Προς το παρόν, δεν έχει αποφασιστεί κάποια αναστολή των σχεδίων αυτών, τα οποία η εταιρεία συνεχίζει να ωριμάζει από πλευράς αδειοδοτήσεων. Εφόσον όμως οι τιμές των υλικών δεν αποκλιμακωθούν κατά την διάρκεια του δεύτερου τριμήνου, είναι πιθανό να αποφασιστεί μια αναβολή στην έναρξη των σχετικών εργασιών.
Σημαντικές επενδύσεις ανάπτυξης, κυρίως ιδιόκτητων ακινήτων, έχει σε εξέλιξη και η Noval, αλλά και η Trade Estates, ενώ και η Briq Properties σχεδιάζει την κατασκευή και δεύτερης αποθήκης στον Ασπρόπυργο, σε όμορη έκταση με το ακίνητο που παραδίδει αυτήν την περίοδο στην Infoquest Technologies.
Πηγή: powergame.gr