Η νέα μετάλλαξη και η ταχύτατη μετάδοση του κορωνοϊού ανάγκασαν την κυβέρνηση στη λήψη νέων μέτρων με κλείσιμο των καταστημάτων διασκέδασης και εστίασης στις 24.00 (από τις 3 έως τις 16 Ιανουαρίου και με δυνατότητα επέκτασης, εφόσον η υγειονομική κρίση συνεχίσει να δείχνει το σκληρό πρόσωπο της).
Η εξέλιξη αυτή οδηγεί το οικονομικό επιτελείο σε πρόσθετα μέτρα ενίσχυσης των κλάδων που θα πληγούν από τα νέα περιοριστικά μέτρα αντίστοιχα με αυτά που υιοθετήθηκαν κατά το τρέχον έτος. Η κυβέρνηση λοιπόν, βρίσκεται αντιμέτωπη όχι μόνο με την πανδημία, αλλά και την ενεργειακή κρίση.
Τα σχέδια
Τα σχέδια που εκπονούνται από τις γραμματείες των υπουργείων Οικονομικών, Ανάπτυξης και Ενέργειας είναι σύνθετα, καθώς θα πρέπει να συνδυαστούν τα διαθέσιμα κεφάλαια με τα προβλήματα, που δημιουργούνται σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά από τις δύο παγκόσμιες κρίσεις.
Είναι εξαιρετικά πιθανό οι πρόσθετες ενέσεις ρευστότητας να χρηματοδοτηθούν από το μαξιλάρι των 40 δισ. ευρώ μέσω ενός νέου στοχευμένου κύκλου ενδεχομένως επιστρεπτέας προκαταβολής. Ήδη, τα πρωτόκολλα που απαγορεύουν στους ανεμβολίαστους την είσοδο σε διασκέδαση και εστίαση ακόμα και στα θεάματα αναμένεται να επιφέρουν πλήγμα το νέο έτος στο τζίρο τους και κατ’ επέκταση στην οικονομία, τόσο στο τομέα των εσόδων όσο και στο ΑΕΠ της χώρας.
Επιστρεπτέες προκαταβολές
Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση μπορεί να ανοίξει νέους κύκλους επιστρεπτέων προκαταβολών, καθώς το πλαίσιο της ΕΕ προβλέπει μία τέτοια εξέλιξη και είναι εξαιρετικά πιθανό και άλλες χώρες να προσφύγουν σε τονωτικές ενέσεις για την ενίσχυση των επιχειρήσεων. Μάλιστα, οι κυβέρνησης έχουν τη δυνατότητα όχι μόνο να κάνουν χρήση των χρηματοδοτικών εργαλείων και το 2022, αλλά και να προχωρήσουν όχι μόνο στην παράταση των επιστρεπτέων αλλά και στην μετατροπή τους (της επιστρεπτέας προκαταβολής) σε επιχορηγήσεις. Παράλληλα, στο τραπέζι βρίσκονται και η αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων για ένα τρίμηνο, και το εκ νέου πάγωμα των επιταγών.
Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει τη μετάθεση της έναρξης αποπληρωμής της επιστρεπτέας προκαταβολής για έξι μήνες καθώς και την παράταση αποπληρωμής των οφειλών της πανδημίας σε 36-72 δόσεις.
Τα νέο μέτρα για τον επόμενο χρόνο
Για το νέο έτος, τα μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας έχουν μειωθεί στα 2,9 δισ. ευρώ (υπόλοιπα του 2021) από 16,8 δισ. ευρώ φέτος, ωστόσο ανώτατα κυβερνητικά στελέχη αναφέρουν ότι ανάλογα με τις εξελίξεις θα είναι και το νέο πακέτο παρεμβάσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι τόσο στον προϋπολογισμό όσο και στις εκθέσεις και αναλύσεις για την πορεία της οικονομίας επισημαίνεται ότι η πανδημία αποτελεί αστάθμητη απειλή για τα δημόσια οικονομικά και την ανάπτυξη όπου για φέτος ο πήχης έχει τοποθετηθεί στο 4,5%.
Προς ώρας, ο προϋπολογισμός στο διάστημα Ιανουαρίου-Νοεμβρίου έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία, με τις εισπράξεις φόρων να γεμίζουν τα κρατικά ταμεία. Συγκεκριμένα τον Νοέμβριο τα έσοδα ανήλθαν σε 4,351 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 620 εκατ. ευρώ ή 16,6% έναντι του μηνιαίου στόχου.
Τη μεγάλη διαφορά έκαναν οι εισπράξεις ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στα παράγωγα αυτών που σημείωσαν αύξηση κατά 31 εκατ. ευρώ, αλλά και των λοιπών προϊόντων και υπηρεσιών κατά 139 εκατ. ευρώ.