Χρήστος Μυτιλινιός
Συνέντευξη στο Τimeline.gr παραχώρησε ο υφυπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Κώτσηρας, για τις προτεινόμενες αλλαγές και διορθώσεις στον Ποινικό Κώδικα. Μεταξύ άλλων, ο υφυπουργός υπερτόνισε τη σημαντικότητα των αλλαγών που έρχονται στον Ποινικό Κώδικα, καθώς και τα λάθη και τις αστοχίες της προηγούμενης κυβέρνησης.
Διαβάστε αναλυτικά τη Συνέντευξη:
Πώς προσαρμόζεται πλέον το πλαίσιο των ποινών και τι συμβαίνει με την υπό όρους απόλυση;
«Η βασική διαφοροποίηση στο πλαίσιο των ποινών επέρχεται συνδυαστικά. Από τη μία πλευρά τροποποιείται ευθέως το πλαίσιο των ποινών συγκεκριμένων μείζονος απαξίας αδικημάτων με προβλεπόμενη πλέον ποινή μόνο την ισόβια κάθειρξη ενώ σήμερα τα αδικήματα αυτά τιμωρούνται και με την διαζευκτική ποινή της καθείρξεως τουλάχιστον δέκα ετών. Επιπλέον για πρώτη φορά προβλέπεται ρητά ως περίπτωση η τέλεση της πράξεως του βιασμού σε βάρος ανηλίκου, με προβλεπόμενη ποινή ομοίως την ισόβια κάθειρξη. Από την άλλη πλευρά πέραν των προβλεπομένων ποινών αυστηροποιήθηκαν και οι τυπικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση δυνατότητας απόλυσης υπό όρο. Τούτο πρακτικά σημαίνει περισσότερος χρόνος έκτισης των επιβαλλόμενων ποινών από τους καταδικασθέντες και μάλιστα για αυτούς που έχουν καταδικασθεί για ιδιάζουσας απαξίας αδικήματα καταργείται η απόλυση με τον όρο της ηλεκτρονικής επιτήρησης. Τέλος στην περίπτωση της επιβολής ισοβίου καθείρξεως το κατώτατο όριο πραγματικής έκτισης για τους καταδίκους αυξάνεται από τα 16 στα 18 έτη».
Τι θα συμβαίνει πλέον με τα Εγκλήματα κατά της Γενετήσιας Ελευθερίας και Εγκλήματα Οικονομικής Εκμετάλλευσης της Γενετήσιας Ζωής;
«Με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο αναδιαμορφώνεται με έναν συνολικό τρόπο όλο το κεφάλαιο που αφορά στα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και εγκλήματα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής με αποκλειστικό στόχο την αδιαπραγμάτευτη προστασία όλων ανεξαιρέτως των θυμάτων τέτοιας φύσεως αδικημάτων.
Σε ένα γενικότερο πλαίσιο πρέπει να τονισθεί, ότι ιδίως όσον αφορά τους ανηλίκους, όλα τα ανωτέρω αδικήματα που τελούνται σε βάρος τους θα διώκονται πλέον αυτεπαγγέλτως ενώ αναδιαμορφώνονται τα ηλικιακά όρια και προσαρμόζονται αντίστοιχα τα πλαίσια των ποινών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το αδίκημα της τέλεσης γενετήσιων πράξεων με ανηλίκους (αποπλάνηση ανηλίκων), όπου πλέον θα τιμωρείται αποκλειστικά ως κακούργημα αλλά και η προσθήκη στην διάταξη του βιασμού περίπτωσης τέλεσης του αδικήματος σε βάρος ανηλίκου με προβλεπόμενη ποινή την ισόβια κάθειρξη. Παράλληλα δε αλλάζει ο χρόνος έναρξης της παραγραφής των αδικημάτων της εμπορίας ανθρώπων, της αρπαγής ανηλίκου και των αδικημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας. Η παραγραφή ξεκινά πλέον από την ενηλικίωση του ανηλίκου και για ένα ή τρία έτη επιπλέον ανάλογα με τον χαρακτηρισμό του αδικήματος.
Περαιτέρω τυποποιείται ως κακούργημα με ποινή καθείρξεως από 5-10 έτη η τέλεση της πράξεως της αιμομιξίας, όταν αυτή από τους ανιόντες, δηλαδή από τους γονείς και παππούδες προς τα παιδιά και εγγόνια αντίστοιχα ενώ το αδίκημα του ομαδικού βιασμού θα τιμωρείται με την ποινή της ισόβιας κάθειρξης.
Εξόχως σημαντική πρόβλεψη είναι αυτή που αφορά στην εξέταση και των ενηλίκων θυμάτων αδικημάτων σεξουαλικής κακοποίησης παρουσία ψυχολόγου. Με την πρόβλεψη αυτή και τα ενήλικα θύματα των πράξεων του βιασμού, της κατάχρησης ανικάνου προς αντίσταση σε γενετήσια πράξη, της αιμομιξίας κλπ θα προετοιμάζονται για την εξέτασή τους από ψυχολόγο, ο οποίος με κατάλληλες διαγνωστικές μεθόδους θα αποφαίνεται για την αντιληπτική ικανότητα και την ψυχική κατάσταση του θύματος. Σε συνδυασμό με την δυνατότητα κατά προτεραιότητα εξέτασης και εκδίκασης αυτής της φύσεως των αδικημάτων σκοπείται η αποφυγή της συνέχισης της ψυχικής ταλαιπωρίας των θυμάτων.
Τέλος αυστηροποίηση των ποινών επέρχεται και στο αδίκημα της εμπορίας ανθρώπων, ιδίως αν από την πράξη επέλθει ο θάνατος με επιβαλλόμενη ποινή αυτήν της ισοβίου καθείρξεως. Η αυστηροποίηση αυτή σε συνδυασμό με την πρόβλεψη για την υφ’ όρον απόλυση διασφαλίζει την αποτελεσματική τιμωρία αυτών που εκμεταλλεύονται ευάλωτες κοινωνικές ομάδες που λόγω της θέσης τους και της κακοποίησης που έχουν υποστεί χρίζουν αυξημένης προστασίας και από το νομικό πλαίσιο».
Τι αλλάζει στην περίπτωση βίαιης συμπεριφοράς από εργοδότη σε εργαζόμενο;
«Είναι ιδιαιτέρως σημαντική η εισαγωγή νέας διάταξης, η οποία τυποποιεί ως ιδιαίτερα επιβαρυντική περίσταση την τέλεση οιασδήποτε μορφής σωματικής βλάβης σε βάρος υπαλλήλου κατά την εκτέλεση της εργασίας του ή για λόγους σχετιζόμενος με αυτήν, πράξη δε η οποία θα διώκεται αυτεπαγγέλτως σε κάθε περίπτωση. Η σημασία αυτής της νέας διάταξης αποκτά μεγαλύτερο νόημα σε συνδυασμό με την αναδιαμόρφωση και την αυστηροποίηση όλων των εγκλημάτων που στρέφονται κατά της σωματικής ακεραιότητας, ήτοι από την απλή σωματική βλάβη έως και την σωματική βλάβη από αμέλεια. Ιδιαίτερης αναφοράς χρίζει η τροποποίηση της διάταξης για την βαριά σωματική βλάβη και η κάλυψη όλων των μορφών υπαιτιότητας (αμέλεια, ενδεχόμενος δόλος και επιδίωξη). Ειδικότερα, για τη σκοπούμενη βαριά σωματική βλάβη προβλέπεται η αύξηση της ποινής από πρόσκαιρη κάθειρξη έως δέκα έτη σε πρόσκαιρη κάθειρξη (από πέντε έως δεκαπέντε έτη) ενώ προστίθενται στην έννοια της βαριάς σωματικής βλάβης η αναπηρία και η μόνιμη παραμόρφωση».
Υπάρχουν αλλαγές στις ποινές για εμπρησμό;
«Καταρχάς με το σχέδιο νόμου επήλθαν αλλαγές στη νομοτυπική μορφή όλων των κοινώς επικινδύνων εγκλημάτων στα οποία περιλαμβάνεται ο εμπρησμός και ο εμπρησμός δασών με διεύρυνση της αξιόποινης συμπεριφοράς. Ιδίως ως προς το αδίκημα του εμπρησμού οι αλλαγές στην ποινή αφορούν την περίπτωση κατά την οποία επέρχεται θάνατος ανθρώπου. Μόνη προβλεπόμενη ποινή θα είναι η ισόβια κάθειρξη.
Όσον αφορά στο αδίκημα του εμπρησμού δασών, το αδίκημα αυτό διαφοροποιείται πολλαπλώς. Καταρχάς τυποποιείται μόνο ως κακούργημα σε όλες τις μορφές του ενώ εισάγεται και ειδική πρόβλεψη για την τέλεση του αδικήματος, όταν η φωτιά στο δάσος είχε ως επακόλουθο σοβαρή ή ευρεία ρύπανση ή υποβάθμιση ή ευρεία οικολογική και περιβαλλοντική διατάραξη ή καταστροφή με προβλεπόμενη ποινή αυτήν της πρόσκαιρης κάθειρξης. Περαιτέρω, όπως και στο αδίκημα του εμπρησμού, έτσι και στο αδίκημα του εμπρησμού δασών για την επιβολή ποινής ισοβίου καθείρξεως αρκεί και ο θάνατος ενός ανθρώπου χωρίς να απαιτείται μεγάλος αριθμός προσώπων, όπως ισχύει σήμερα».